środa, 15 lipca 2015

JAN HUS 600 LAT OD SMIERCI

Jan Hus - 600 lat od smierci  ( zrodla rozne strony oraz ksiazki  adwentowe itp.)
 
 
Jan Hus to narodowy bohater Czech, ktory w literaturze katolickiej jest przedstawiany jako heretyk.
Wiekszosc katolikow powtarza bezmyslnie te opinie, nie majac pojecia o tym..... kim byl i czego nauczal.
Jan Hus podobnie jak wielu innych reformatorow kosciolala nauczal ze nabozenstwa i Biblia ma byc  w jezykach narodowych.... zrozumialych dla wszystkich ( lacina byla w kosciele katolickim jezykiem liturgicznym do lat 60 tych XX w )
Jan Hus chcial tez zniesienia kultu swietych i obrazow oraz obowiazku celibatu duchownych w kosciele ....poza tym byl zwolennikiem pogladu ze chleb i wino to tylko symbol ciala i krwi Jezusa .... a  chleb i wino sa dla wszystkich wiernych , uwazal tez ze Biblia to jedyne i najwazniejsze zrodlo wiary dla chrzescijan itd...

Wezwany na Sobor w Konstancji, ktory odbyl sie w roku 1415, otrzymal od cesarza Zygmunta gwarancje nietykalnosci – “list zelazny”.
Jednak duchowni papiescy wytlumaczyli cesarzowi, ze ‘heretykowi nie trzeba dotrzymywac slowa’ i Jan Hus zostal uwieziony, a nastepnie spalony na stosie, pomimo protestu polskiej delegacji pod kierownictwem Pawla Wlodkowica.
Jan Hus zostal spalony na stosie podczas Soboru w Konstancji 6 lipca 1415 roku. 

 Taki sam los spotkal kilka miesiecy pozniej jego przyjaciela, Hieronima z Pragi.
 
Hus zyl w czasach Wielkiej Schizmy w kosciele zachodnim, (1378-1417), kiedy to najpierw bylo dwoch, a potem jednoczesnie trzech papiezy.
 W celu rozwiazania schizmy, w 1414 roku zwolano Sobor w Konstancji, na ktorym pozbawiono urzedu trzech papiezy - Grzegorza XII, Benedykta XIII oraz Jana XXIII, a na ich miejsce w listopadzie 1417 roku powolano Martina V, zawzietego przeciwnika nauk gloszonych przez Wycliffe’a w Anglii i Husa w Czechach.
 
 
Poggius Florentini, rzymskokatolicki ksiadz bedacy swiadkiem egzekucji, tak opisal ostatnie chwile Jana Husa w liscie do swojego przyjaciela Leonarda Nikolai:
Nastepnie Jan Hus zaspiewal wersem, zachwyconym glosem, jak psalmista w trzydziestym pierwszym psalmie, czytajac z kartki w rece:
"W Tobie, Panie, skladam moja nadzieje, naklon Twoje ucho ku mnie." Z taka chrzescijanska modlitwa Hus przybyl do stosu, patrzac na niego bez strachu. Wspial sie na niego, potem dwoch pomocnikow kata zdarlo z niego jego ubrania i ubralo go w koszule nasaczona smola. W tym momencie jeden z elektorow, ksiaze Ludwik z Palatynatu, podjechal i nalegal na Jana Husa, by odwolal swoje bledy, tak aby mogl uniknac smierci w plomieniach. Lecz Jan Hus odpowiedzial: "Dzisiaj upieczecie chuda ges, ale za sto lat od teraz uslyszycie spiewajacego labedzia, ktorego zostawicie nieupieczonego i zadna pulapka ani siec nie zlapie go dla was." Pelen litosci i przepelniony wielkim podziwem, ksiaze odszedl. "Hus" w jezyku czeskim oznaczalo "ges". Sto lat pozniej wystapil Marcin Luter, ktory w swoim herbie mial labedzia.
 
 
Wazne !
Polacy a sprawa Jana Husa , ....
Jana Husa w wiezieniu w Konstancji odwiedzili panowie polscy: Jan z Tuliszkowa, kasztelan kaliski, i Zawisza Czarny z Grabowa a nauki Jana  Husa przenikaly takze do Polski.
Program "umiarkowanych husytow" - kalikstynow, byl popularny wsrod czesci szlachty polskiej.
Odpowiadalo jej zwlaszcza haslo sekularyzacji dobr koscielnych, Kosciola narodowego i walka z przewaga niemiecka.
W poczatkowym okresie propagatorami husytyzmu w Polsce byli Czesi przybywajacy do Polski, jak np. przyjaciel Jana Husa, Hieronim z Pragi lub ubodzy ksieza, ktorzy przyjeli nauki reformatora.
W czasie wojen na terenie Czech, polscy chlopi i mieszczanie spieszyli z Polski do Czech, aby wziac udzial w walce po stronie husytow.
 W Polsce zawiazalo sie stronnictwo prohusyckie ze Spytkiem z Melsztyna i Abrahamem Zbaskim na czele.
Poczatkowo krol Jagiello okazywal husytom przychylnosc, ale pod wplywem stronnictwa Zbigniewa Olesnickiego, biskupa krakowskiego, wydany zostal w r. 1434 edykt wielunski, nakazujacy chwytac heretykow i poddawac ich karze.
Po smierci krola Wladyslawa Jagielly rozpoczela sie akcja przeciwhusycka prowadzona przez wspomnianego wyzej bpa Zbyszka Olesnickiego, jednak husyci utrzymali sie w Wielkopolsce, na Kujawach, Pomorzu Zachodnim i Pokarpaciu do polowy XV w.
 
18.grudnia 1999 roku papiez Jan Pawel II powiedzial: „Uwazam za swoj obowiazek wyrazic glebokie ubolewanie z powodu okrutnej smierci zadanej Janowi Husowi oraz glebokiej rany, jaka w jej nastepstwie otwarla sie w umyslach i sercach Czechow, stajac sie przyczyna konfliktow i podzialow”.
 
Spokojnej Soboty pozdrawiam ! Tomasz G
 

 
 
ps : Film JAN WYCLIFFE - GWIAZDA PORANNA
 
 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz