Powstanę
Felieton do Szkoły Sobotniej na 10 lutego 2024
Główna myśl: Autorzy Psalmów rozumieli Boga jako istotę boską, która interweniuje w ludzkim świecie, broniąc sprawiedliwości, prawości oraz wstawia się za ludźmi, którzy są uciskani.
Temat naszej lekcji w tym tygodniu jest zaczerpnięty z Psalmu 12: „Powstanę”. Autor psalmu opisuje Bożą reakcję, na krzywdę która dzieje się człowiekowi. „Wobec ucisku ubogich, Wobec jęku biednych Teraz powstanę, mówi Pan.” Co oznacza wyrażenie, że Bóg „powstaje”?
Najczęściej mówimy, że takie wyrażenie zwraca uwagę na to, że Bóg nie jest pasywny, ale podejmie działanie. Gest powstania przekazuje treść, która różni się od pytań: Jak długo?; Kiedy?; Gdzie jesteś, Boże? Nie widzę ani nie słyszę Ciebie! Wielu filozofów i teologów wyrażało koncepcję, że Bóg jest ukryty i odległy. Marcin Luter rozwijając koncepcję theolgia crucis mówił o tzw. Deus absconditus, Bogu ukrytym, który staje się Deus revelatus, Bogiem objawionym przez misję Jezusa. Autor psalmów posługiwał się językiem antropomorficznym i mówił, że Bóg „powstaje” aby w ten sposób wyrazić ideę działania. Powstanie Boga może być przerażające i może być niszczycielskie. W Psalmie 12 Bóg staje w obronie ludzi uciskanych i ubogich. Może to oznaczać akcję skierowaną przeciwko wrogom i może oznaczać akt zniszczenia, podczas którego dochodzi do zabijania, jest wojna i dzieją się straszne rzeczy.
Najczęściej spodziewamy się, że kiedy Bóg powstaje lub stoi, oznacza to, że zaraz coś zrobi. W księdze Dziejów została opisana historia Szczepana, który został ukamienowany z powodu swojego świadectwa o Jezusie. Łukasz opisuje, że tuż przed mementem egzekucji Szczepan spojrzał w niebo i zobaczył Jezusa stojącego po prawicy Boga. Jeśli Bóg stoi, to znaczy, że coś się stanie, ale Szczepan umarł i Bóg nie zadziałał. Dlatego warto pomyśleć co w takiej sytuacji reprezentuje stojąca istota? To prawda, że Bóg może coś zrobić w każdej chwili. Bóg mógł uratować życie Szczepana. Jednak postawa stojąca może również oznaczać, że chociaż Boże działanie w tym momencie nie było widoczne, to jednak w ostatecznym rozrachunku, Bóg nie będzie pasywny. Bóg nie był nieświadomy tego, co stało się w tamtej chwili, ale jego działanie zostanie zrealizowane w przyszłości. Kiedy to nastąpi? Nie wiem. Jednak Bóg który stoi nie jest nieświadomy!
Refleksja na temat czasu działania Boga jest bardzo ważna. Często wydaje nam się, że jeśli Boża reakcja nie jest taka, jakiej oczekujemy w danej chwili, gdy wołamy do Niego, aby powstał, to świadczy to o tym, że Bóg odwrócił swoją twarz i nie zwraca uwagi na to, co się dzieje w naszym życiu. Wizja stojącego Boga wnosi do naszego życia nadzieję. Jest to obraz, który pokazuje, że Bóg jest świadomy tego co się dzieje. Mimo, że życie Szczepana się zakończyło, Łukasz komunikuje nam, że Bóg jest świadomy tej tragedii niezależnie od tego, jak potoczą się losy jego sługi w tych konkretnych okolicznościach.
Podstawowym elementem wiary jest zaufanie, że Bóg uczyni to, co obiecał. Czasami odczuwamy rozczarowanie i głęboki smutek w naszym chrześcijańskim doświadczeniu, kiedy spodziewamy się, że Bóg dokona w naszym życiu rzeczy, których nigdy nie obiecał. Czego oczekujesz od Boga? Czy Bóg kiedykolwiek obiecał, że uczyni w twoim życiu dokładnie to, czego oczekujesz od Niego? Wiele naszego niepokoju jest wynikiem nieuzasadnionych oczekiwań. Warto o tym pamiętać, kiedy rozmyślamy na temat wiary, zaufania a także na temat Bożego milczenia, gdy stoi lub siedzi i jak wpływa to na nasze codzienne życie.
Często wymiennie stosujemy słowo wiara i zaufanie. Niestety w językach nowożytnych słowo wiara posiada dość wąską konotację. Lubię myśleć o biblijnym zaproszeniu, aby ufać Bogu w kategoriach czegoś co ma podstawowe, czyli zasadnicze znaczenie. Takie zaufanie jest podstawą związku lub relacji, która trwa nawet wtedy, gdy nie wszystko układa się tak jak się tego spodziewamy. Niestety nie jest to wygodne! Jednak uznanie, że istnieje rozbieżność między tym, co wyobrażaliśmy sobie na temat naszych relacji, a tym, co faktycznie się dzieje w naszym życiu przynosi uzdrowienie. Właśnie tego uczą nas między innymi Psalmy, które przekonują nas, że niezależnie od tego co się dzieje w naszym życiu, nasza relacja z Bogiem jest trwała. Wiele elementów w naszym chrześcijańskim życiu nie wygląda tak jak się tego spodziewaliśmy, a jednak nasz związek z Bogiem istnieje i jest trwały, co widzimy, w sformułowaniach jakie autorzy psalmów stosują w stosunku do Boga.
Oprócz metafory Boga jako króla, o czym mówiliśmy już wcześniej w tym kwartale, autorzy psalmów przedstawiają Boga także jako potężnego wojownika i sprawiedliwego sędziego. W Psalmie 18 znajduje się dużo bardzo wyraźnych obrazów. Prawdopodobnie najsłynniejszą metaforą, która jest wykorzystana w Psalmie 18 jest „Pan jest moją skałą!” Poeta posługuje się również łatwymi do zapamiętania analogiami po to, aby namalować obrazy które pomagają zrozumieć co to znaczy gdy Bóg interweniuje w imieniu swego ludu.
Jakie obrazy z Psalmu 18 najbardziej ci się podobają? Co sprawia, że przyciągają Twoją uwagę?
Jedną z metafor, która szczególnie mi się podoba, jest wyobrażenie szerokiej drogi. W chwilach kryzysu i głębokiego smutku łatwo jest postrzegać rzeczy, które dzieją się w około nas z bardzo wąskiej perspektywy. W takich momentach w naszym umyśle powstaje poczucie pilnej potrzeby i natychmiastowego działania. Bardzo łatwo jest wyobrażać sobie w takich momentach, że nie ma innych opcji, że ścieżka jest bardzo wąska. W takiej sytuacji obraz Boga, który „daje szeroką drogę krokom moim” w przekładzie Biblii Warszawskiej jest obrazem, który wnosi do mojego życia uzdrowienie. Moja sytuacja może się nie zmieniać, ale metafora szerokiej drogi powoduje, że czuję, iż posiadam więcej opcji, gdzie mogę postawić moje stopy.
Autor Theological Lexicon of the Old Testament zwrócił uwagę, że z teologicznego punktu widzenia słowo qum – powstać „wskazuje antropomorficznie na osobistą interwencję Jahwe”. Jako przykład autorka naszego podręcznika cytuje Psalm 12,6: „Ponieważ biedni są łupieni, a potrzebujący wzdychają, teraz powstanę” – mówi Pan. „Zgotuję zbawienie temu, kto pragnie.” Ponadto inne przykłady użycia tego słowa można znaleźć w Ps 3,8, 7,7, 9:20 oraz 10,12, gdzie wołanie do Boga o powstanie jest równoznaczne z prośbą o wybawienie, sprawiedliwość lub interwencję w imieniu bezbronnych.”
Autorka naszego podręcznika zwraca uwagę, że koncepcja Bożej interwencji jest zbudowana na wskazówkach zawartych w księdze Powtórzonego Prawa 15,7-11 na temat tego, jak należy traktować biednych i potrzebujących.
Powtórzonego Prawa 15,7-11
Jeśliby jednak był u ciebie jakiś ubogi spośród twoich braci w jednej z twoich bram, w twojej ziemi, którą Pan, twój Bóg, ci daje, to nie zamkniesz swego serca i nie zaciśniesz swojej ręki przed twoim ubogim bratem. 8 Lecz otworzysz przed nim swoją rękę i pożyczysz mu pod dostatkiem tego, czego mu będzie brakowało. 9 Strzeż się, aby nie powstała w twoim sercu niegodziwa myśl: Zbliża się siódmy rok, rok umorzenia długów, i abyś nie patrzył nieprzychylnie na twego ubogiego brata i nic mu nie dał. On będzie wzywał przeciwko tobie Pana i grzech będzie ciążył na tobie. 10 Ochotnie będziesz mu dawał, a serce twoje nie będzie smutne, że mu dajesz, za to bowiem błogosławić ci będzie Pan, Bóg twój, w każdym twoim uczynku i w każdym twoim przedsięwzięciu. 11 Gdyż nie braknie ubogich na tej ziemi, i dlatego nakazuję ci: W ziemi swojej otwieraj szczodrze swoją rękę przed swoim bratem, przed nędzarzem i biedakiem.
Czasami wśród ludzi, którzy twierdzą, że naśladują tego samego Boga, można zaobserwować tendencję, do podkreślania odpowiedzialności do stawania w obronie biednych i potrzebujących. Z kolei inni wierzący podkreślają Bożą rolę we wstawianiu się za ludźmi, którzy są w potrzebie.
W jaki sposób możemy rozpoznać, kiedy należy zaangażować się bezpośrednio, a kiedy powierzyć ludzi opiece Boga bez osobistej interwencji?
Wiele psalmów w poetycki sposób przedstawia świat stworzony przez Boga i w ten sposób wielbi Boga.
Psalm 96,11-13
11 Niech radują się niebiosa i weseli się ziemia!
Niech zaszumi morze i to, co je wypełnia!
12 Niech radują się pola i wszystko, co jest na nich;
Niech szumią radośnie wszystkie drzewa leśne
13 Przed obliczem Pana, bo idzie!
Zaiste, idzie, by sądzić ziemię.
Będzie sądził świat sprawiedliwie,
A ludy według swej wierności.
Pslam 98,7-9
7 Niech szumi morze i to, co je napełnia,
Świat i jego mieszkańcy!
8 Niech rzeki klaszczą w dłonie,
A góry niech się radują razem
9 Przed Panem, bo idzie, aby sądzić ziemię!
Będzie sądził świat sprawiedliwie
i narody według słuszności.
Jakie znaczenie posiada pielęgnowanie świadomości, że jako ludzie jesteśmy tylko maleńką częścią stworzonego świata? Troska o stworzenia Boże oraz uwielbianie Boga jako Stwórcy nie jest jedynie domeną człowieka.
DO PRZEMYŚLENIA
W księdze Psalmów znajduje się wiele protestów przeciwko przemocy i uciskowi. Wiele z tych protestów zostało wyartykułowanych przez autorów psalmów, chociaż niektóre zostały sformułowane w taki sposób, że autorzy przemawiają w imieniu Boga. Bóg jest tak samo zaniepokojony niesprawiedliwością, jak autorzy psalmów. Jednak czas Bożej interwencji nie zawsze pokrywa się z ludzkimi oczekiwaniami. Dlatego czasami istnieje rozdźwięk pomiędzy oczekiwaniami psalmistów a działaniami lub brakiem działań ze strony Boga.
Psalm 18,3-18. Jakie znaczenie posiada ten fragment dla ludzi, którzy doświadczają ucisku lub nieusprawiedliwionego cierpienia? Ps 18,34.47-48. Jaki jest związek między wojskowymi umiejętnościami Dawida a interwencjami Boga w bitwach Izraela? Bez względu na to jakie są nasze talenty lub umiejętności oraz sukcesy jakie odnieśliśmy w życiu, dlaczego ważne jest, aby pamiętać, że źródłem wszystkiego jest Bóg? Jakie są skutki, gdy zapomnimy o tym?
Psalm 146,6-10. Kto jest przedmiotem Bożego zainteresowania w tym fragmencie? 2 Koryntian 8:9. „Albowiem znacie łaskę Pana naszego Jezusa Chrystusa, że będąc bogatym, stał się dla was ubogim, abyście ubóstwem jego ubogaceni zostali.” W jaki wyjątkowy sposób Bóg utożsamiał się z „biednymi i potrzebującymi”? Jakie są rodzaje ubóstwa? Co jest przyczyną różnych rodzajów ubóstwa? W jaki sposób powinniśmy sobie z nimi radzić?
Według Psalmu 72 królowie izraelscy mieli rządzić zgodnie z Bożym charakterem. Zadanie królów miało polegać na zapewnieniu pokoju i sprawiedliwości na ziemi oraz opieki nad bezbronnymi. Psalm 82. W jaki sposób Boży charakter wpływa na życie przywódców? W jaki sposób można zastosować te zasady w rzeczywistych sytuacjach?
Istnieją psalmy, w których autorzy proszą Boga o zemstę na innych narodach lub jednostkach. Psalmy te mogą czasami sprawiać interpretacyjny kłopot, ponieważ wydają się zaprzeczać nakazowi Jezusa, aby miłować wrogów. Ps 137,7-9. Zdaniem wielu czytelników psalmów ten fragment jest odrażający. Dlaczego w ogóle taki fragment znajduje się w Biblii? Jak połączyć ten fragment z Mt 5,44? Któż nie miewał myśli lub planów na temat zemsty na tych, którzy wyrządzili mu krzywdę? Co można zrobić z takimi myślami i emocjami?
Psalm 96,6-10; Rzymian 8,33-34. Gdzie odbywa się sąd Boży i jakie są tego konsekwencje dla nas? Psalm 132,7-9.13-14. W jaki sposób zinterpretować Boże postanowienie, aby zamieszkać na zawsze na Syjonie?
Przygotował Jan Pollok
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz