W obronie prawdy
Felieton do Szkoły Sobotniej na 27 kwietnia 2024
Dlaczego niektórzy ludzie trwają przy swoich przekonaniach nawet w obliczu śmierci, a inni nie?
Nie sądzę, abyśmy mogli patrząc z zewnątrz stwierdzić, kto przetrwa, a kto nie w czasie największej próby, która dotyczy życia lub śmierci. Myślę, że często moglibyśmy być zaskoczeni decyzjami. Bardzo trudno byłoby sporządzić listę kontrolną cech, który umożliwiają przetrwanie. Na takiej liście z pewnością mogłaby się znaleźć głęboka wewnętrzna wierność Bogu, osobiste przywiązanie czy w końcu miłość do kogoś.
Wydaje mi się, że czasami bardziej prawdopodobna jest sytuacja, że nie porzucimy naszej wiary wtedy, gdy rzecz dotyczy życia i śmierci. Jesteśmy bardziej skłonni do stopniowego wypierania się Chrystusa w okolicznościach, które nie stanowią zagrożenia dla naszego życia.
Autor lekcji w tym tygodniu zajmuje się trudnym tematem. Zaprasza nas do refleksji nad ludźmi, którzy byli prześladowani i zachowali wiarę nawet w obliczu śmierci. Byli gotowi zapłacić swoim życiem, cenę pójścia za Bogiem oraz prowadzenia życia według Bożego Słowa.
Lektura opracowań na temat historii Kościoła w wiekach, kiedy tak wielu mieszkańców Cesarstwa Rzymskiego przyjęło chrześcijaństwo jest fascynująca. Po upadku Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego Kościół chrześcijański z siedzibą w Rzymie stał się siłą stabilizującą społeczeństwo antyczne. Kościół w Rzymie rozwinął strukturę organizacyjną wzorowaną na modelu Cesarstwa Rzymskiego i z czasem zbudował wielopoziomową hierarchiczną strukturę administracyjną.
Warto pamiętać o kilku problemach związanych z hierarchią kościelną. Po pierwsze, hierarchia rozwijała się i wykorzystywała wszystkie dostępne zasoby. W ten sposób stawała się coraz bardziej złożona i przejmowała kontrolę nad coraz większą częścią społeczeństwa. W miarę rozwoju, hierarchia wykorzystywała swoją nową władzę, którą można nazwać władzą kierowniczą.
W miarę jak rozwijają się różne organizacje, opracowują nowe zasady oraz protokoły postępowania z tymi, którzy nie zgadzają się z ich polityką. Przechodzą od stosowania perswazji w celu uzyskania zaangażowania swoich członków do stosowania przymusu. Właśnie w tym miejscu dokonała się znacząca i podstawowa zmiana, na którą warto zwrócić uwagę, gdy mówimy o Kościele. Religia z natury rzeczy, jest dobrowolna. Miłości do Boga i przestrzegania Jego przykazań nie da się wymusić. Kiedy jednak w Kościele została stworzona hierarchia, zdobyła ona władzę nakładania na członków kościoła wymagań. W przypadku niespełnienia wymagań wyznawcy byli dyscyplinowani lub nawet nakładano na nich kary.
Co więcej, dobrze znany jest fakt, że władza łatwo deprawuje tych, którzy ją posiadają. Im więcej władzy ktoś posiada, tym większe jest prawdopodobieństwo, że wykorzysta ją do samolubnych, a nawet niegodziwych celów. Ponadto, kiedy dodamy do takiej konstrukcji ideę Boga, twierdząc, że popiera On istniejącą hierarchię, powstaje mechanizm, który z łatwością może prowadzić do poglądu, że osoby posiadające odmienne poglądy muszą zostać wyeliminowane, a dana osoba, która stoi na straży takiego porządku służy Bogu. Dokładnie taki mechanizm funkcjonował, kiedy apostoł Paweł w początkowym okresie historii Kościoła denuncjował chrześcijan i skazywał ich na śmierć.
Podobna zasadę możemy obserwować wtedy, gdy Kościół chrześcijański w Rzymie stał się potężną instytucją. Z biegiem czasu biskup Rzymu zyskał pozycję, która pozwalała mu kontrolować to, co można uznać za chrześcijańskie, a co nie. Z biegiem czasu biskup Rzymu zdobył taką władzę, że potrafił prześladować a nawet pozbawiać życia tych, którzy mu się sprzeciwiali.
W takim kontekście pojawia się pytanie: Co zrobić wtedy, gdy to, w co Kościół wierzy i czego naucza, nie jest zgodne z Biblią? Co w takim przypadku mogą zrobić osoby wierzące?
W historii Kościoła od samego początku możemy znaleźć przykłady ludzi, którzy decydowali się podążać za Słowem Bożym bez względu na cenę. Opowiadali się za tym, co uważali za prawdę, nawet jeśli pociągało to za sobą prześladowania, straty i śmierć.
Juda w swoim liście 1,3-4 zachęca wierzących aby „…podjęli walkę o wiarę, która raz na zawsze została przekazana świętym. Wkradli się bowiem pomiędzy was jacyś ludzie, na których od dawna wypisany został ten wyrok potępienia, bezbożni, którzy łaskę Boga naszego obracają w rozpustę i zapierają się naszego jedynego Władcy i Pana, Jezusa Chrystusa.
Możemy wskazać w Biblii wiele przykładów ludzi, którzy opowiadali się za tym, co uważali za prawdę. Klasyczny przykład został opisany w Dziejach 5,28-32, gdzie Piotr wraz z innymi apostołami zostali aresztowani i osadzeni w więzieniu z powodu głoszenia ewangelii. W nocy przyszedł anioł i uwolnił ich, tak że następnego dnia znów mogli głosić. W konfrontacji z przywódcami religijnymi nie dali się zastraszyć i wypowiedzieli słynne słowa: „Musimy słuchać raczej Boga niż ludzi”. Inne przykłady to historia Szczepana, który został ukamienowany z powodu głoszenia prawdy o Chrystusie czy młodzi Hebrajczycy, którzy zostali wrzuceni do pieca (Dn 3).
Historia pokazuje wiele przykładów ludzi sprzeciwiających się status quo, którzy czynili to w poczuciu lojalności wobec Boga. Waldensi to grupa, która jest często przywoływana jako przykład ludzi, którzy nie godzili się na status quo i woleli wiązać swoje życie bezpośrednio ze słowami Pisma Świętego. Historycy protestanccy wskazują właśnie na tę grupę, podkreślając, że to właśnie Waldensi przyczynili się do zachowania Słowa Bożego w wiekach poprzedzających Reformację. Wyznawali oni nauki biblijne i propagowali Biblię, czasami ryzykując życie.
W czasach Reformacji, wyróżniali się inni ludzie, tacy jak John Wycliffe czy Jan Hus. John Wycliffe (1330-1384) zainicjował tłumaczenie Biblii na język prostego ludu, jego idea została kontynuowana przez jego uczniów w 1380-1392 przetłumaczyli oni łacińską Vulgatę na język angielski. Było to pierwsze kompletne tłumaczenie Biblii na język angielski. W tamtych czasach było to bardzo niebezpieczne zadanie. Nauka Wycliffe zwłaszcza ta, która dotyczyła mszy, Eucharystii oraz przeistoczenia została uznana jako niebezpieczna i została potępiona już po jego śmierci w 1388, 1397 i ostatecznie na Soborze w Konstancji w 1415. Pogląd Wycliffe’a na Eucharystię nie był nowy, faktycznie przejął on poglądy Waldensów. Podobnie jak Waldensi, Wycliffe utrzymywał, że elementy Eucharystii są symboliczne. W 1428 roku na rozkaz papieża Marcina V kości Wickleff’a zostały ekshumowane i spalone, a prochy zostały wrzucone do rzeki.
Jan Hus (1372-1415) to kolejny bohater, który zapisał się w historii jako człowiek, który za wszelką cenę postanowił dochować wierności Bogu. Hus przetłumaczył pisma Wycliffe’a na język czeski. Husa szczególnie interesowały polityczne doktryny Wyckliffe’a (odrzucenie prawa własności i hierarchiczna organizacja społeczeństwa). Hus był płomiennym mówcą. Jego kazania na temat moralności duchowieństwa wywołały wrogość. Potępiono je w Rzymie w 1407 r. Papież Innocenty VII zabronił Husowi głosić kazania. W 1411 Hus został ekskomunikowany przez papieża Jana XXIII. Po rozpoczęciu procesu przebywał w więzieniu konwentualnym dominikanów, później w zamku biskupa w Konstancji, a ostatecznie w klasztorze franciszkanów. Wysiłki cesarza, który próbował go uwolnić, nie przyniosły skutku. Hus zginął na stosie 6 lipca 1415 roku.
Podobnie jak inni wierni ludzie, Hus postępował zgodnie z przestrogą zawartą w Liście do Hebrajczyków 10,23 „trzymajmy się niewzruszenie nadziei, którą wyznajemy, bo wierny jest Ten, który dał obietnicę”.
Autor naszej lekcji stawia pytanie współczesnemu czytelnikowi: Czy mamy tę samą determinację, tę samą chęć i wytrwałość, by trzymać się słowa Bożego pomimo tego co dzieje się wokół nas?
Co musi się wydarzyć w życiu człowieka, aby jego przekonanie o prawdzie było tak silne, że wolałby raczej śmierć, niż odstąpić od prawdy?
DO PRZEMYŚLENIA
Judy 1,3-4. Jakie ostrzeżenie umieścił w swoim liście Juda? Jakie ma ono zastosowanie we współczesnym kościele? Co zachęca ciebie w trudnych czasach? Co przeraża ciebie? Jak radzisz sobie z wyzwaniami przed którymi staje Kościół? Jak radzisz sobie z osobistymi wyzwaniami?
Dzieje 5,28-32 i Ef 6,10-12. Jakie podstawowe zasady dotyczące wierności Bożemu Słowu można znaleźć w tych tekstach? W swoim życiu i wierze Waldensi wyróżniali się trzema cechami: absolutna lojalność wobec Boga, naczelny autorytet Pisma Świętego oraz zwierzchnictwo Chrystusa. Która z tych trzech cech jest najważniejsza dla zachowania wierności Bogu w dzisiejszym świecie?
Waldensi byli zainspirowani kontrastem jaki istniał między autorytetem ówczesnego kościoła a autorytetem Biblii, którą odkryli. To odkrycie stanowiło zagrożenie dla ówczesnego kościoła. Dlaczego szerokie rozpowszechnienie Biblii nie jest dziś postrzegane przez Kościół rzymskokatolicki jako zagrożenie? Dlaczego ktoś miałby uważać, że Biblia jest lepszą gwarancją wiary niż starannie sprawdzone i wybrane przywództwo Kościoła?
Przysłów 4,18. Dlaczego prawda podobnie jak słońce, wschodzi stopniowo, a nie pojawia się nagle w pełni blasku?
Psalm 19,8-12; 119,140.162. Jaki był stosunek Dawida miał do Słowa Bożego, które było kamieniem węgielnym Reformacji? Kiedy autor Psalmu mówi: „Zakon Pana jest doskonały” (Ps 19:8), pod jakim względem jest on doskonały? John Wycliffe nazywany czasami „Gwiazdą Poranną Reformacji” zwrócił uwagę na znaczenie rozumienia Biblii w języku narodowym. Wydaje się, że zrobił to z dwóch powodów: Słowo zmieniło jego życie i chciał podzielić się z innymi tym, co odkrył.
Hbr 2,14-15; Jn 14,19. W jaki sposób męczennicy potrafili pokonać strach przed śmiercią?
Jn 11:25-26. Jakie przesłanie zawarte w tym fragmencie może pomóc nam w trudnych chwilach życia?
Czy twoim zdaniem Biblia ma formę kodeksu prawa, czy raczej jest zbiorem przykładów? Na czym polega różnica? Jaki ma to wpływ na zrozumienie znaczenia Biblii?
Dlaczego Bóg objawia prawdę stopniowo? Jak ten fakt wpływa na sposób, w jaki czytamy Biblię?
Przygotował Jan Pollok
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz