Podstawa Panowania Boga
Felieton do Szkoły Sobotniej na 1 czerwca 2024
Czy 10 przykazań ma zastosowanie w naszych czasach lub czy zastąpiła je era łaski?
Z jednej strony odpowiedź na to pytanie jest oczywista. 10 przykazań posiada kluczowe znaczenie w życiu każdego społeczeństwa nie tylko w tradycji judeochrześcijańskiej, ale na całym świecie. Dekalog jest niezbędny dla każdego funkcjonującego i produktywnego społeczeństwa.
Jednak nasze pytanie jest trudne, gdyż stawia przed nami wyzwanie. Tak sformułowane wydaje się przedstawiać fałszywą dychotomię: czy Dekalog jest nadal aktualny, a może żyjemy w erze łaski? W Nowym Testamencie znajdujemy poświadczenia, że jeden i drugi element jest prawdziwy. Apostoł Paweł stwierdził, że nie jesteśmy już pod zakonem, ale pod łaską (Rz 6,14). W teologii adwentystycznej mieliśmy wiele dyskusji na temat prawa zwłaszcza w liście do Galatów. W jakim sensie jesteśmy pod zakonem? Prawo nie jest już naszym przewodnikiem, który prowadzi nas do Chrystusa, nie jesteśmy już pod opieką przewodnika (Ga 3,25). Czy można powiedzieć, że „nie jesteśmy już pod 10 przykazaniami” w postaci zewnętrznych kamiennych tablic, ale jesteśmy pod prawem Chrystusa, które jest zapisane wewnętrznie na naszych sercach? Paweł argumentuje, że prawo Chrystusowe nie różni się od 10 przykazań. Prawo Chrystusowe jest po prostu pozytywnym wykładem Dekalogu ucieleśnionym w osobie Chrystusa.
Dlatego w pewnym sensie Dekalog wypisanych na tablicach jest jak gdyby poza nami i w tej formie ma bardzo ograniczone zastosowanie, chyba że pragniemy zrozumieć ducha prawa, o czym nauczał Jezus. Prawo jest funkcją łaski Bożej. Nie można więc powiedzieć, że łaska w jakiś sposób pojawia się po prawie lub je zastępuje. Już samo nadanie prawa jest aktem łaski ze strony Boga, aktem dobroci.
Wyzwanie, przed którym stajemy pojawia się wtedy gdy mówimy, że Dekalog stanowi prawo moralne. W pewnym sensie jest to prawdą, jednak Dekalog dokładnie tak jak został on zapisany w Księdze Wyjścia nie podaje konkretnych słów prawa moralnego. Słownictwo Dekalogu określa jedynie jakie powinno być prawo moralne, ponieważ kiedy bierzemy pod uwagę wersję Dekalogu jaka została zapisana w księdze Powtórzonego Prawa a zwłaszcza czwarte przykazanie, jest ono wyrażone przy pomocy innego słownictwa. Inny jest motyw zachowywania Szabatu co oznacza, że Dekalog jest po prostu zastosowaniem prawdziwego prawa moralnego, którego nie jesteśmy w stanie zamknąć i ograniczyć tylko do 10 słów – przykazań.
Warto zwrócić uwagę na preambułę, która poprzedza Dekalog. Wyraża ona ideę, że Bóg wyzwolił Izraelitów z niewoli i wyprowadził ich z Egiptu. Wybawienie poprzedza okazywanie posłuszeństwa. Zbawienie nie jest wynikiem posłuszeństwa. Posłuszeństwo pojawia się jako akt wdzięczności za dar wolności.
Jako adwentyści zwracamy uwagę na Szabat szczególnie w kontekście Wielkiego Boju. Niestety dla wielu z nas kwestia Szabatu skupiała się przede wszystkim na dniu, w którym idzie się do kościoła, ale przecież nie o to chodzi w czwartym przykazaniu. To nie dzień, w którym odprawiamy nabożeństwo się liczy lecz dzień w którym odpoczywamy. Odpoczywając, oddajemy cześć Bogu i okazujemy mu wierność. Chodzenie do kościoła lub uczestnictwo w Szkole Sobotniej jest fantastyczną rzeczą, ale nie o tym mówi czwarte przykazanie. Wiele osób uważa, że w dniach ostatecznych wejdzie w życie prawo, które sprawi, że ludzie będą zmuszeni do chodzenia do kościoła w innym dniu. Mam wrażenie, że taka interpretacja omija główny problem, który został opisany w czwartym przykazaniu. To przykazanie zmusza nas do refleksji w jaki sposób odpoczywamy i jaki dzień przeznaczamy na ten odpoczynek. Często czytamy czwarte przykazanie w następujący sposób: „Sześć dni będziesz pracować, a siódmego dnia pójdziesz do kościoła.” W mojej praktyce pastoralnej zauważyłem, że w wielu kościołach dzień Szabatu jest najbardziej obłożony różnego rodzaju zajęciami od nabożeństw począwszy, przez różnego rodzaju szkolenia, próby chóru, konferencje. Lubimy wykorzystywać czas który należy do naszego Pana, ale niekoniecznie chcemy Jemu dać trochę czasu, który należy do nas.
Odpoczynek od naszej pracy jest pewnego rodzaju uznaniem pracy, którą Bóg wykonał dla nas. Gdy Szabat stanie się problemem ogólnoświatowym, rozumiem, że będzie to w jakiś sposób wpływać na naszą zdolność do odpoczynku. Cieszę się, że mogę oddawać cześć Bogu każdego dnia tygodnia a nie tylko w jednym dniu. Jednak szczególnie czczę Go w dzień Szabatu, kiedy odkładam na bok moją pracę.
Pionierzy ruchu adwentowego poświęcili wiele uwagi studiom nad prawem Bożym. Doszli do przekonania, że prawo Boże przynajmniej po części, jest wyrażeniem Bożego charakteru i zawiera opis Bożych pragnień w stosunku do Jego ludu. Prawo Boże w teologii adwentystycznej stanowi podstawę, na której ma zostać wydany sąd. Przedmiotem szczególnego zainteresowania pierwszych adwentystów był fragment księgi Objawienia 14,6-12, gdzie tzw. „reszta” wiernych jest charakteryzowana jako grupa zachowująca przykazania Boże oraz wiarę Jezusa, którą powiązali ze zwrotem „duch proroctwa” z Ap 19,10. Ponieważ zgodnie ze swoimi kalkulacjamii ruch drugiego adwentu rozwinął się pod koniec okresu proroczego wspomnianego w księdze Daniela 8,14 i ponieważ bardzo poważnie traktowali przestrzeganie przykazań Bożych, nazwali siebie Kościołem Reszty, co nadal jest częścią tożsamości adwentystów.
Pionierzy adwentystyczni którzy badali Prawo opisane w Biblii, zwrócili uwagę zwłaszcza na czwarte przykazanie, ponieważ identyfikowało ono Boga zarówno jako Stwórcę oraz jako Tego, który utrzymuje życie na ziemi. Biblijny Szabat był dniem wyznaczonym przez Boga podczas stwarzania świata jako dzień święty, który należy zachowywać i chronić przed powszechnymi sprawami życia, takimi jak na przykład praca zarobkowa. Dla pierwszych adwentystów Szabat, rozumiany jako siódmy dzień tygodnia, stał się przedmiotem szczególnej troski i skupienia, zwłaszcza że większość świata chrześcijańskiego nie zachowywała siódmego dnia tygodnia jako Szabatu. Pierwsi adwentyści zwrócili uwagę, że Bóg uczynił Szabat znakiem przymierza, które zawarł ze sobą oraz z tymi, którzy są Jego naśladowcami.
Innym elementem teologicznego myślenia, który został wyeksponowany przez pionierów ruch adwentowego był związek między Szabatem a Świątynią. Zwrócili oni uwagę, że w księdze Objawienia prawo Boże znajdowało się na tzw. przebłagalni, czyli nakryciu Arki Przymierza. Zrozumieli, że jest to coś niezwykle ważnego — Prawo, które znajdowało się w Miejscu Najświętszym na Arce Przymierza.
Biorąc pod uwagę wszystkie te elementy, pierwsi adwentyści zaangażowali się całkowicie, aby głosić wieczność prawa Bożego. Nie znaleźli żadnego poświadczenia, aby Boże prawo miało być skrócone lub zanegowane. Całość, łącznie z przykazaniem o Szabacie, obowiązywała wszystkich ludzi. Co więcej, pierwsi adwentyści zauważyli, że przyjęcie Szabatu wymagało również zaakceptowania znaczenia służby świątynnej. Z kolei zrozumienie służby świątynnej oznaczało akceptację prawa Bożego. Wszystko to razem wzięte– prawo Boże, łącznie z przykazaniem o Szabacie – zaczęto rozumieć jako symbol lojalności wobec Stwórcy i Odkupiciela. Czwarte przykazanie było więc stałym przypomnieniem o stwórczych dziełach Boga oraz o Jego zbawczej łasce. Zachowywanie Szabatu było łącznikiem między dziełem stworzenia i dziełem zbawienia. Szabat wskazywał także na przyszłość na dzieło ponownego stworzenia, które nastąpi po drugim przyjściu Jezusa.
Jan w dwunastym i trzynastym rozdziale księgi Objawienia opisuje wielki i ostateczny konflikt pomiędzy siłami dobra i zła. Apostoł posługuje się metaforycznym językiem i przedstawia, jak gdyby w formie komiksu bestię, obraz bestii, aniołów, którzy głoszą ostatnie poselstwo oraz wierzących, którzy muszą w tym konflikcie zademonstrować komu będą okazywać swoją lojalność. Te dwa rozdziały z księgi Objawienia pokazują potężną moc, która walczy z Bogiem i Jego świętymi. Głównym przedmiotem tej walki jest sprawa lojalności i oddawania czci. Przykazanie o Szabacie, które jest częścią Bożego prawa, zostało przez wielu ludzi przyjęte w skróconej formie, a sam Szabat został przeniesiony na niedzielę. Ponieważ właśnie to przykazanie ukazuje Boga jako Stwórcę, któremu należy oddać cześć – właśnie konflikt pomiędzy zachowywaniem Szabatu i niedzieli stał się w teologii adwentystycznej kluczowym elementem w tej ostatecznej walce.
Można spierać się na temat różnych możliwych interpretacji tych dwóch rozdziałów z księgi Objawienia, jednak jeden element tego opisu jest bardzo jasny. W nadchodzącym konflikcie, który został opisany w księdze Objawienia centralnym elementem będzie problem oddawania czci Bogu, który stworzył niebo i ziemię. W grupie przeciwników Boga znajdą się ludzie, którzy całkowicie podporządkowali się mocy, która sprzeciwia się Bogu i kwestionują Jego prawo. Kto będzie tworzył strony w tym ostatecznym dramacie okaże się w przyszłości, jednak przedmiot konfliktu dotyczący lojalności jest bardzo jasny już dzisiaj. Gdy nadejdzie koniec historii, każdy człowiek będzie musiał podjąć ostateczną i nieodwołalną decyzję: albo za wszelką cenę być lojalnym wobec Boga, albo poddać się mocom, które działają pod przewodnictwem Szatana.
Jan charakteryzuje osoby wierzące, które będą żyły w czasie końca jako osoby posiadające „wiarę Jezusa”. Właśnie ta wiara nie pozwoli, aby jakiekolwiek okoliczności funkcjonowały jako opis rzeczywistości. Dzięki tej wierze wierni będą mogli spojrzeć poza obecną sytuację na większą rzeczywistość królestwa Bożego.
DO PRZEMYŚLENIA
Co można zrobić, aby Szabat kojarzył się bardziej z dniem, który się świętuje, a nie dniem, który skupia uwagę na restrykcyjnych zasadach?
W jaki sposób można zdefiniować oddawanie czci? Na czym polega oddawanie czci?
Co musi zrobić człowiek, aby mieć silną wiarę?
Jakie znaczenie ma fakt, że prawo Boże było przechowywane w Arce Przymierza w Miejscu Najświętszym świątyni (Wj 25,16; 31,18)? Jaką rolę w historii biblijnej odgrywa nadanie prawa na Synaju? Co wydarzyło się wcześniej i później?
Według Biblii istnieje ścisła relacja między niezmiennością prawa Bożego (Mt 5,17.18; Ps 111,7.8; Koh 12,13.14; 1Jn 5,3 i Prz 28,9 i charakterem Boga (Wj 34,5–7; Rz 7,11.12; Ps 19,7–11; 89,14; 119,142.172). Dlaczego warto to podkreślić? Jakie są podobieństwa i różnice w postrzeganiu prawa Bożego, porównując ogólne podejście społeczeństwa XIX wieku do dzisiejszego?
Dlaczego wielu adwentystom tak dużo czasu zajęło uświadomienie sobie tego, że Szabat jest symbolem odpoczynku, a nie uczynków; łaski, a nie legalizmu; pewności zbawienia, a nie potępienia; polegania na Bogu w sprawie zbawienia, a nie na sobie? Przykładem tego jest spór w czasie Generalnej Konferencji w Minneapolis w 1888 roku? Dlaczego tak wielu ludzi szukając pewności zbawienia zmaga się koncepcją zbawienia przez własne uczynki? Dlaczego tak wielu ludzi odczuwa, że nie są wystarczająco dobrzy (uświęceni)?
Dlaczego ważne jest, aby – podobnie jak w przypadku pozostałych przykazań Bożych – Szabatu nie postrzegać jako zasady, którą należy przestrzegać? Do czego prowadzi taka postawa? Jezus uczył, że znaczenie ma duch prawa a nie litera prawa. W jaki sposób możemy pokazać charakter Boga w Jego Szabacie? Czy można przedstawiać i zachowywać Szabat w taki sposób, że uwypukla on charakter Szatana?
Dlaczego „znak bestii” umieszczony jest albo na czole, albo na ręce, podczas gdy „pieczęć Boża” jest umieszczana tylko na czole? (Ap 3,12; 7,2-3; 22,4)
Zamiast potępiać ludzi w jaki sposób można pozytywnie i motywująco przedstawić przesłanie trzeciego Anioła z Ap 14?
Jak w naszej kulturze możemy w pozytywny sposób przedstawić Szabat, Boże prawo, Jego charakter oraz plan naprawiania wszystkiego?
Przygotował Jan Pollok
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz