piątek, 29 września 2023

Komentarz do lekcji szkoły sobotniej pastora Janka Polloka

 

List do Efezjan w sercu (Ef 1-6)

Felieton do Szkoły Sobotniej na 30 września 2023

Czternasta lekcja w tym kwartale jest okazją do refleksji nad całością Listu do Efezjan. Która część tego Listu jest dla Ciebie najważniejsza? Czy jakiś fragment ma kluczowe znaczenie w Twoim życiu? W jaki sposób Bóg chce przemienić twoje życie, przez ten optymistyczny, nasycony Chrystusem list?

Jedną z rzeczy, które warto zrobić, gdy podsumowujemy List do Efezjan jest przeglądanie listu przez pryzmat różnych tematów. Warto na przykład przeczytać list w całości za jednym razem i podkreślić wszystkie miejsca, gdzie wymieniony jest tytuł Chrystus - zwłaszcza wyrażenia przyimkowe takie jak: ‘w Chrystusie’; ‘przez Chrystusa’; ‘z Chrystusem’; ‘w Umiłowanym’ etc. Tego rodzaju wyrażenia pojawiają się dokładnie 31 razy w tym krótkim liście. Możemy powiedzieć, że List do Efezjan jest nasycony chrystologią. Teologia tego Listu jest przede wszystkim skoncentrowana na Chrystusie.

List do Efezjan stanowi najbardziej rozbudowany zarys nauki Pawła na temat Kościoła. W jaki sposób Paweł opisał zadanie kościoła w Ef 3,10?

Paweł zwrócił uwagę, że za pośrednictwem Kościoła różnorodna mądrość Boża została przedstawiona nadziemskim władzom i zwierzchnościom w okręgach niebiańskich. Co może to oznaczać? Gdybyśmy musieli opisać zadanie Kościoła prawdopodobnie nie zwrócilibyśmy uwagi na te elementy. Jednak Paweł właśnie w taki sposób opisał zadanie Kościoła: objawić różnorodną mądrość Bożą. W jakim celu? Niestety, tekst nie mówi nam tego. Jednak, kiedy zestawimy go z Ef 6 gdzie ponownie wspomniane są owe moce i zwierzchności, dowiadujemy się, że kościół ma walczyć z nimi. Wydaje się, że takie właśnie jest zadanie Kościoła. Ma on objawić nadziemskim władzom różnorodną mądrość Bożą. Może to uczynić przez demonstrowanie jedności oraz przez pokazanie, że Bóg tworzy w kościele jedną nową ludzkość. Nie ma już Żyda ani poganiana - jedna nowa, połączona ludzkość staje się sygnałem dla nadprzyrodzonych, złych mocy, że wielki Boży projekt, który ma na celu poddanie wszystkiego pod panowanie Chrystusa i zjednoczenie w Nim wszystkiego jest w toku, a siły zła są skazane na zagładę. Ich czas jest krótki!

Co Paweł mógł mieć na myśli, mówiąc „kościół” w Liście do Efezjan?

We wcześniejszych listach, Paweł używając słowa ekklesia miał na myśli „lokalny zbór/kościół”. Jednak w Liście do Kolosan i Efezjan wydaje się, że ma na myśli Kościół w sensie ogólnym lub Kościół „powszechny”, a nie lokalną grupę ludzi.

Paweł używa sugestywnych metafor, aby pomóc wierzącym zrozumieć co to jest Kościół i co znaczy być jego częścią. Jakie metafory wykorzystuje Apostoł i w jaki sposób powinniśmy je interpretować?

Metafora to „figura retoryczna, za pomocą której mówimy o jednej rzeczy w terminach, które wydają się sugerować inną rzecz”. Zrozumienie tych metafor wymaga od nas uwagi, ponieważ Paweł wykorzystuje język, który pochodzi z kultury grecko-rzymskiej w I wieku. Musimy brać je pod uwagę, skoro boskie objawienie używa ich do przekazywania nam prawdy.

Jakie cztery główne metafory, wykorzystał Paweł, aby opisać Kościół? Co każda z nich mówi na temat Kościoła?

Kościół jako ciało (soma) Chrystusa (Ef 1,22-23; 2,16; 4,1-16; 5,29-30; por. Rz 12; 1 Kor 12). Metafora ta jest najbardziej rozwinięta właśnie w Ef 4,1-16. Apostoł zwraca szczególną uwagę na relacje między członkami, podkreślając, że słudzy Słowa zostali przekazani kościołowi przez Chrystusa, który jest przywódcą całego wszechświata. W tej metaforze została szczególnie wyeksponowana potrzeba zdrowych relacji między członkami a także ścisłej łączności z Chrystusem, który jako „Głowa” kieruje i mobilizuje swój Kościół do zrealizowania Bożych celów w świecie.

Kościół jako świątynia (naos) Boga (Ef 1,19-22; 2,21; por. 1 Kor 3,9-17; 2 Kor 6,14-7,1). Z kolei ta metafora pokazuje centralny obraz, w którym poganie zostają włączeni jako pełnoprawni partnerzy w Kościele. Żydzi i poganie tworzą razem „przybytek święty w Panu”. W metaforze świątyni Bóg jest zarówno jej Budowniczym (w domyśle), jak również jej Mieszkańcem. Fundamentem są „apostołowie i prorocy”, kamieniem węgielnym jest Chrystus, a materiałami budowlanymi są wierzący zarówno Żydzi, jak i poganie. Ta metafora dobrze ilustruje wiele wspólnych idei związanych ze świątynią takich jak spójność strukturalna (budynek lub świątynia wykonana z różnych materiałów jest spójna), proces budowania (świątynia są budowane) oraz zamieszkiwanie (świątynia jest „mieszkaniem”, w którym „mieszka Duch Boży”.

Kościół jako oblubienica Chrystusa (Ef 5,25-33; por. 2 Kor 11,1-4). Udzielając rad chrześcijańskim mężom, Paweł posługuje się starotestamentową ideą ludu Bożego jako Bożej oblubienicy lub żony (np. Oz 2; Jer 2–3; 13:20–27; Ez 16, 23), którą już wcześniej opisywał w 2 Kor 11,1–4, aby zilustrować relacje między Chrystusem a Kościołem. Apostoł wykorzystał różne elementy oraz funkcje starożytnych ceremonii ślubnych i skonsolidował je w Chrystusie, aby przedstawić to, co Chrystus czyni dla swojego Kościoła. Oprócz tego, że Chrystus odgrywa główną rolę jako Pan Młody, jest on również posagiem Panny Młodej, oraz tym który organizuje kąpiel Panny Młodej, a także tym, który przedstawia (sobie!) Pannę Młodą. Paweł chce w ten sposób powiedzieć, że Chrystus jest wszystkim dla swojego Kościoła. Metafora, którą posłużył się Paweł ilustruje eschatologiczne oczekiwanie na „przedstawienie” Panny Młodej w przyszłości (w. 27). W czasie Powtórnego Przyjścia Chrystusa wszystkie elementy pracy Pana Młodego zostaną w pełni objawione w splendorze Panny Młodej. Warto zauważyć, że w tej metaforze zarówno żony jak i mężowie są „częścią” Oblubienicy.

Kościół jako żołnierze Chrystusa (Ef 6,10-20; por. Rz 13,11-14; 1 Tes 5,8; 2 Kor 10,3-6). Paweł wykorzystał rozbudowaną, szczegółową metaforę wojskową – Kościół jako armia Boga – aby podsumować i zakończyć swój list. Ta metafora może zostać błędnie zinterpretowana jako nawoływanie do rzeczywistej walki, jednak Paweł świadomie wykorzystuje ją do promowania cnót: życzliwości, wrażliwości i przebaczenia (4:17–32) a także wyjaśnia, że Kościół musi głosić „ewangelię pokoju” (6,15). Wojskowa metafora Pawła przedstawia walkę Kościoła ze złem jako walkę z wrogiem, która wymaga pełnego, trwałego i energicznego zaangażowania. Wierzący to nie tylko wartownicy, którzy stoją na warcie, ale bojownicy (choć w interesie pokoju). Fragment ten przedstawia wezwanie do broni, które szczególnie podkreśla znaczenie ducha wspólnoty wierzących. Metafora ta nie przedstawia chrześcijan (ani Pawła) jako samotnych wojowników walczących we izolacji, ale raczej przedstawia „bojowników Kościoła”, w którym adresaci mają zaciągnąć się jako towarzysze broni przeciwko duchowym wrogom Kościoła.

Czy powinniśmy wybrać jedną ulubioną spośród tych czterech metafor, czy raczej zaakceptować je wszystkie?

Ponieważ każda z metafor przedstawionych w Liście do Efezjan eksponuje wybrane aspekty rzeczywistości i przemilcza inne, najlepiej docenić wszystkie metafory Kościoła i zapamiętać to, czego każda z nich uczy na temat bycia częścią Bożego planu, który ma na celu zjednoczenie wszystkiego w Chrystusie.

Pierwszymi adresatami listu, byli wierzący, którzy wskutek prześladowań upadali na duchu. Paweł próbował zachęcić ich, aby spojrzeli poza horyzont i zrozumieli jakie znacznie ma Kościół. Chciał im pokazać, że to w co są zaangażowani to wielka sprawa. Dlatego posługuje się bardzo wyraźnymi metaforami, aby zrozumieć znaczenie Bożego wielkiego planu. Kościół, którego jesteśmy częścią jest wielorasowy, wieloetniczny oraz wielopokoleniowy. Kościół Jezusa Chrystusa jest pomnikiem Jego triumfu nad mocami ciemności i wskazuje sposób w jaki można wypełnić Jego plan, aby w Jezusie zjednoczyć wszechświat.



DO PRZEMYŚLENIA

List do Efezjan jest jak widok ze szczytu wysokiej góry. Oferuje wyraźny, ale odległy obraz całej okolicy. Zamiast skupiać się na kwestiach o znaczeniu lokalnym, jak często robił to Paweł w innych listach, tym razem poruszył on problemy, które dotykają wierzących wszędzie i przez cały czas. List do Efezjan jest skierowany do nas wszystkich bardziej niż pozostałe listy Pawła.

Efezjan 1,3-14. Jaki jest główny motyw, który ciągle się powtarza w tym fragmencie? Co oznacza wyrażenie „w Chrystusie”? Co według tego fragmentu jest główną kwestią kosmicznego konfliktu?

Efezjan 1,15-23. Jaki jest główny powód dziękczynienia Pawła (Ef 1:15-18) i jak kończy on ten rozdział (Ef 1:19-22)?

Paweł mówi, że Chrystus „wybrał nas w nim przed założeniem świata” (Ef 1,4), jakie to ma znaczenie?

Efezjan 2,1-10? Jaka jest główna myśl tego fragmentu? Jak to, czego Chrystus dla nas dokonał, ma się do opisu Chrystusa w Liście do Efezjan 1:20-22? Jakie są konsekwencje Ef 2 dla takich kwestii, jak niewolnictwo (handel ludźmi), sposób, w jaki traktujemy osoby niepełnosprawne lub dyskryminacja ze względu na wiek? Dlaczego Paweł musi mówić o tym Efezjanom?

Efezjan 2,10 Chociaż nie jesteśmy zbawieni z uczynków, co Paweł mógł mieć na myśli, gdy napisał, że „jesteśmy, stworzeni w Chrystusie Jezusie do dobrych uczynków”? Jaki jest cel naszych dobrych uczynków?

Efezjan 2:11-18? Jaka jest główna myśl tego fragmentu? Jak to się ma do tego, co Paweł powiedział w pierwszej części listu? Jak rozumiesz teologię świątyni zawartą na końcu rozdziału?

Efezjan 3,1-13 Co mówi Paweł na temat osobistego objawienia, które otrzymał od Boga na temat kościoła? Kim są władze i zwierzchności w okręgach niebiańskich? W jaki sposób Ef 6,12 wyjaśnia to pytanie? Jaką informację przekazuje Szatanowi jego aniołom fakt włączenia pogan do Kościoła? Jaką informację otrzymuje cały Wszechświat? Jakiego rodzaju bariery pojawiają się na drodze do osiągnięcia zamierzonego przez Boga celu wobec Kościoła? Jak usunąć takie bariery, gdy pojawią się w lokalnej społeczności? Co Paweł mógł mieć na myśli, mówiąc o całkowitym napełnieniu „pełnią Bożą” (Ef 3,19)?

Efezjan 3,20. Jaka moc w nas działa i jak ta moc powinna się objawiać w naszym życiu?

Efezjan 4,1-32 Co Bóg zapewnił, aby budować i pielęgnować jedność w kościele? W jaki sposób dokonuje się ta jedność (Ef 4:22 – 5,2)? W jaki sposób budować jedność w lokalnym zborze, gdy mamy do czynienia z nieznoszącymi sprzeciwu faryzeuszami?

Efezjan 5,1-33 Jaki jest główny temat tego fragmentu? Jaki jest związek między naśladowaniem Boga a chodzeniem w miłości? Czego dotyczą praktyczne rady zawarte w tym rozdziale? W jakich obszarach Kościół ma realizować swoją misję naśladowania Boga i chodzenia w miłości?

Efezjan 6,1-24 Jaki jest główny temat tego fragment?



W jaki sposób zachęcić osoby, które uczęszczają do Kościoła i które przychodzą do Szkoły Sobotniej, aby powróciły do Biblii i poważnie zaangażowały się w studiowanie tej Księgi?









































Przygotował Jan Pollok

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz