dr pastor ALFRED J. PALLA
Jezus nie urodzil sie 25 grudnia, choc wiekszosc
chrzescijan obchodzi ten dzien jako Boze Narodzenie. Przeciwko temu przemawia
nieprzypadkowa zbieznosc z najwiekszym poganskim swietem obchodzonym w
starozytnosci 25 grudnia. Pora deszczowa i niskie temperatury nie sprzyjaly
wypasowi owiec, a Ewangelie podaja, ze w czasie narodzin Jezusa pasterze byli
noca z owcami na polu. Ponadto, musielibysmy posadzic pragmatycznych Rzymian o
przeprowadzenie spisu ludnosci w deszczowym grudniu, ktory nie sprzyjal
podrozowaniu. Typologia i chronologia biblijna wskazuja na inna date narodzin
Jezusa, a mianowicie na wczesna jesien, a scislej na przypadajace wtedy Swieto
Szalasow.
Chrzescijanie w pierwszych wiekach nie obchodzili
narodzin Jezusa 25 grudnia. Spekulacje na temat daty narodzin Jezusa zaczely sie
w literaturze chrzescijanskiej na poczatku III wieku. Nie ma dowodu, aby przed
IV wiekiem ktorys z Ojcow Kosciola sugerowal swiecenie 25 grudnia.[1] Pierwsza
wzmianka o swieceniu 25 grudnia pochodzi z 336 roku (Kalendarz Filokalianski), a
pierwsze nabozenstwo Bozonarodzeniowe celebrowal dopiero papiez Sykstus III w
435 roku.
Nie przypadkiem w IV wieku papiez Juliusz I
wprowadzil swieto Bozego Narodzenia w miejsce poganskiego swieta ku czci
Niezwyciezonego Boga Slonca (Sol Invicti). W tym samym wieku, za sprawa
Konstantyna Wielkiego chrzescijanstwo stalo sie religia panstwowa w Imperium
Rzymskim, co sprawilo, ze poganie zaczeli powiekszac szeregi chrzescijan,
dlatego ze im sie to oplacalo, wnoszac z soba poganskie zwyczaje i swieta, w tym
25 grudnia.
Poganie obchodzili wiele swiat, ale tylko cztery
mieli wspolne praktycznie bez wzgledu na region, a mianowicie: wiosenne i
jesienne zrownanie dnia z noca oraz letnie i zimowe przesilenie. Najwazniejsze
przypadalo na 25 grudnia, kiedy to slonca zaczynalo przybywac i dzien robil sie
dluzszy, stad zwano je „dniem narodzin niepokonanego boga slonca” (lac. dies
natalis Solis Invicti). Jego znaczenie w starozytnosci bylo ogromne, gdyz kult
boga slonca wysunal sie na pierwsze miejsce w Imperium Rzymskim. Wplynela na to
popularnosc kultu Mitry, ktorego narodziny obchodzono 25 grudnia. Historyk Franz
Cumont napisal, ze jego wyznawcy „swiecili niedziele oraz 25 grudnia, jako dzien
narodzin Slonca”.[2] Niemaly wplyw mial tez fakt, ze rodzina cesarza Konstantyna
Wielkiego nalezala do czcicieli kultu slonecznego. Cesarz ten, po swym
podlegajacym dyskusji nawroceniu, przemianowal swieto niepokonanego boga slonca
(lac. Solis Invicti) na Boze Narodzenie i wywyzszyl tygodniowy dzien slonca
(lac. dies Solis). Prof. Aleksander Krawczuk napisal: „Mozna rzec bez przesady,
ze edykt Konstantyna obowiazuje w wiekszosci krajow swiata az po dzien
dzisiejszy; ow bowiem ‘dies Solis’ to oczywiscie nasza niedziela.”[3] Konstantyn
pragnal w ten sposob zblizyc pogan do chrzescijanstwa, w ktorym upatrywal
ideologii scalajacej rozpadajace sie Imperium Rzymskie. Biskupi rzymscy
wspierali jego dazenia w nadziei, ze latwiej schrystianizuja poganstwo, choc
stalo sie raczej na odwrot. Historycy katoliccy na ogol zdaja sobie sprawe z
poganskich korzeni Bozego Narodzenia i przyczyn jego wprowadzenia. Mario
Righetti napisal: „Kosciol Rzymski, aby przyczynic sie do przyjecia wiary przez
poganskie masy, uznal za wlasciwe, aby uchwalic 25 grudnia swietem narodzin
Chrystusa, a przez to odwrocic je od poganskiego swieta, obchodzonego przez
pogan w tym dniu ku czci Mitry ‘Niepokonanego Slonca’”.[4] []
Przeciwko grudniowej dacie narodzin Jezusa swiadczy
sprawozdanie Ewangelii, ktore mowi, ze w tym czasie „byli w tej krainie pasterze
w polu czuwajacy i trzymajacy nocne straze nad stadem swoim” LUK. 2,8. Wypas
owiec obejmujacy dni i noce konczyl sie w Judei jesienia wraz z nadejsciem pory
deszczowej, w czasie ktorej owce wypasano juz zwykle tylko za dnia. W
pozostawieniu owiec na polu w grudniu przeszkadzal nie tylko chlod, ale
zwlaszcza opady deszczu, a nawet sniegu. Srednia temperatura w okolicach
Betlejem w grudniu wynosi zaledwie 7 stopni Celsjusza, a czesto spada ponizej 0
stopni. Na grudzien przypada w tej okolicy najwiecej dni mroznych o temperaturze
ponizej zera, a meteorolodzy izraelscy uwazaja, ze klimat 2.000 lat temu byl tam
podobny do obecnego.
Grudzien nie byl miesiacem, w ktorym pasterze
pozostawaliby wraz z owcami na otwartym polu przez noc.
Grudzien nie bylby miesiacem, na jaki pragmatyczni Rzymianie wyznaczyliby spis ludnosci, co bylo celem podrozy Marii i Jozefa do Betlejem LUK. 2,1-3. W porze deszczowej drogi byly pokryte blotem, co wraz z panujacym wowczas chlodem utrudnialo podrozowanie, a spis ludnosci wymagal od ogromnych mas ludzi pokonywania duzych odleglosci, aby dotrzec do miejsca, z jakiego pochodzili. Rzymianie laczyli takie spisy z lokalnymi zwyczajami. W Judei najkorzystniejszy bylby okres Swieta Szalasow, ktore przypadal po zniwach, gdyz wtedy spis nie odciagalby ludzi od pracy, ani nie narazal na podroz w chlodzie i po zabloconych drogach.
Grudzien nie bylby miesiacem, na jaki pragmatyczni Rzymianie wyznaczyliby spis ludnosci, co bylo celem podrozy Marii i Jozefa do Betlejem LUK. 2,1-3. W porze deszczowej drogi byly pokryte blotem, co wraz z panujacym wowczas chlodem utrudnialo podrozowanie, a spis ludnosci wymagal od ogromnych mas ludzi pokonywania duzych odleglosci, aby dotrzec do miejsca, z jakiego pochodzili. Rzymianie laczyli takie spisy z lokalnymi zwyczajami. W Judei najkorzystniejszy bylby okres Swieta Szalasow, ktore przypadal po zniwach, gdyz wtedy spis nie odciagalby ludzi od pracy, ani nie narazal na podroz w chlodzie i po zabloconych drogach.
Przyjscie Mesjasza i Jego sluzba mialo swoja
zapowiedz w typologii starotestamentowych swiat oraz symbolice swiatynnej. Na
przyklad baranek skladany w czasie wiosennego swieta Paschy symbolizowal ofiare,
jaka Chrystus zlozyl na Golgocie w dniu Paschy. W zwiazku z tym, ze wszystkie
wazniejsze wydarzenia w zyciu Chrystusa mialy swoja zapowiedz w symbolice
swiatynnej i towarzyszacej jej swietach, dlatego nie mozna wykluczyc, ze
podobnie bylo z Jego narodzinami.
Swietem wskazujacym na przyjscie Mesjasza bylo
Swieto Szalasow, dlatego w czasie tego swieta pielgrzymi spiewali Psalm
zapowiadajacy nadejscie Mesjasza: „Blogoslawiony, ktory przychodzi w imie Pana!”
PS. 118,26. Swieto to przypadalo na wrzesien lub pazdziernik. Izraelici udawali
sie wtedy do swiatyni w Jerozolimie i przez kilka dni mieszkali w tymczasowych
szalasach. Znamienne jest to, ze w czasie narodzin Jezusa, Betlejem bylo tak
przepelnione pielgrzymami, ze Jozef nie mogl znalezc dla bliskiej porodu Marii
miejsca na spoczynek LUK. 2,7, co wskazuje, ze spis odbywal sie w tym samym
czasie, kiedy w Jerozolimie przebywaly setki tysiecy pielgrzymow, gdyz wielu z
nich nocowalo wtedy w pobliskim Betlejem. Tak dzialo sie w czasie Swieta
Szalasow. Symbolika tego swieta wskazywala na Mesjasza, ktory przyjdzie na
ziemie jako pielgrzym i zamieszka z ludzmi w ich skromnych domostwach.
Wskazywalo na to miedzy innymi prorocze imie Chrystusa „Immanuel, co sie
wyklada: Bog
z nami” MAT. 1,23. []
z nami” MAT. 1,23. []
Swieto Szalasow zwano „Okresem Wielkiej Radosci” i
„Swietem Narodow”, a wlasnie tych dwoch zwrotow uzyl aniol Gabriel, kiedy
zapowiedzial Marii narodziny Mesjasza: „Oto zwiastuje wam radosc wielka, ktora
bedzie udzialem narodow swiata”? LUK. 2,10. W tym kontekscie znamienne jest to,
ze apostol Jan wprowadzajac Jezusa Chrystusa w swej Ewangelii takze nawiazuje do
Swieta Szalasow. Na przyklad napisal: „A Slowo stalo sie cialem i zamieszkalo
wsrod nas” JAN 1,14. Uzyty przez niego czasownik „zamieszkalo” (gr. eskenosen)
oznaczalo doslownie „rozbic namiot”, „zamieszkac w szalasie” i bylo dla Zydow
jednoznacznie aluzja do Swieta Szalasow, kiedy to przez kilka dni jesienia
mieszkali w tymczasowych szalasach.
Biblia nie podaje daty narodzin Jezusa, ale mozna
wydedukowac pore roku miedzy innymi z wizyty Marii Panny u swej krewnej
Elzbiety, przyszlej matki Jana Chrzciciela LUK. 1,41-42. Ewangelie podaja, ze
gdy Maria poczela, Elzbieta byla w szostym miesiacu ciazy LUK. 1,36. Pamietajac
te dane i znajac miesiac, w ktorym poczela Elzbieta, o czym za chwile, mozna
stwierdzic z duza doza prawdopodobienstwa, ze Maria urodzila Jezusa na przelomie
wrzesnia i pazdziernika. Zaczac trzeba od kaplana Zachariasza, meza Elzbiety,
ktoremu aniol objawil podczas jego sluzby w swiatyni, ze jego zona poczela i
urodzi mu syna, ktorego ma nazwac Jan LUK. 1,13. Zachariasz nalezal do zmiany
Abiasza LUK. 1,5, czyli osmej z kolei 1 KRON. 24,10. Talmud podaje, ze kazda
zmiana kaplanska sluzyla w swiatyni przez tydzien, poczawszy od poczatku
miesiaca Nisan (marzec/kwiecien). Jesli wezmiemy pod uwage to, ze podczas swiat
uslugiwali w swiatyni wszyscy kaplani, wowczas stwierdzimy, ze zmiana Abiasza,
jako osma, poslugiwala w koncu czerwca. Elzbieta zaszla w ciaze w czerwcu, a
zatem szosty miesiac jej ciazy przypadal na koniec grudnia. Maria dopiero co
zaszla w ciaze, gdy Elzbieta byla juz w szostym miesiacu ciazy LUK. 1,36-42, a
zatem poczela Jezusa w grudniu, a najdalej w styczniu. Mozemy zalozyc, ze Jezus
urodzil sie w dziewiec miesiecy pozniej, czyli we wrzesniu lub
pazdzierniku.
Z biblijnego punktu widzenia znacznie wazniejsza od
daty narodzin Jezusa byla data rozpoczecia Jego dzialalnosci mesjanskiej, na
ktora wskazal starotestamentowy prorok Daniel DAN. 9,25-26. Zapowiedzial on, ze
Mesjasz rozpocznie dzialalnosc po okresie 69 tygodni (483 lat) od wydania
dekretu o odbudowie swiatyni DAN. 9,25-26, a zakonczy ja trzy i pol roku pozniej
DAN. 9,27. Dekret o odbudowie swiatyni, ktory w pelni wszedl w zycie, wydal krol
perski Artakserkses I (464-424) jesienia 457 r. p.n.e. EZDR. 7,7. Liczac 483
lata od 457 r. p.n.e. dojdziemy do 27 roku n.e.
Zgodnie z tym proroctwem poczatek sluzby Mesjasza
mial przypasc na jesien 27 roku n.e. Ewangelie podaja, ze sluzba Jezusa
rozpoczela sie od namaszczenia Go po chrzcie MAT. 3,16-17. Dlaczego byl to rok
27, skoro Jezus mial przy rozpoczeciu swej sluzby 30 lat LUK. 3,23? Przyczyna
jest banalna. W 562 roku cesarz Justynian Wielki zlecil mnichowi Dionizemu
Malemu przeliczyc lata, biorac za punkt odniesienia rok narodzin Jezusa zamiast
roku zalozenia Rzymu. Dionizy pomylil sie o kilka lat. Gdyby nie to, teraz
mielibysmy rok 2008 (artykul opublikowany w 2002 r. — dop. red.).
[]
Wspomniane proroctwo Daniela pozwala datowac
narodziny Jezusa na jesien. Mesjasz mial rozpoczac swoja publiczna dzialalnosc
na jesieni w 483 lata od dekretu o odbudowie swiatyni, ktory ukazal sie na
jesieni w 457 r. p.n.e. Ewangelia wg Lukasza podaje, ze Jezus rozpoczal
publiczna sluzbe w wieku okolo 30 lat LUK. 3,23, a Ewangelia wg Jana, ze do
smierci Jezusa uplynely trzy doroczne Paschy. Jego sluzba zaczela sie jesienia,
a zakonczyla na wiosne, obejmujac trzy doroczne swieta Paschy, a zatem trwala
trzy i pol roku. Cofajac sie trzydziesci trzy i pol roku od smierci Chrystusa
wiosna (marzec/kwiecien) dochodzimy do wrzesnia/pazdziernika, kiedy to Zydzi
obchodzili Swieto Szalasow.
Jezus nie urodzil sie 25 grudnia. Przeciwko tej
dacie swiadczy nieprzypadkowa zbieznosc z najwiekszym swietem pogan, ktore jak
wiele innych swiat i zwyczajow poganskich zasymilowane zostalo przez Kosciol.
Wypas owiec noca przez pasterzy byloby czyms niezwyklym w grudniu, ktory jest
najmrozniejszym miesiacem w Judei, a srednia temperatura w Betlejem wynosi w
grudniu zaledwie 7 stopni Celsjusza. Spis ludnosci, ktory wymagal dlugich
podrozy bylby niepraktyczny w porze deszczowej ze wzgledu na chlod i blotniste
drogi. Chronologia wydarzen zwiazanych z narodzinami Jana Chrzciciela i Jezusa
pozwala obliczyc, ze Maria poczela Jezusa zima, a zatem nie mogl urodzic sie
zima, poniewaz ciaza na ogol trwa 9 miesiecy, a zatem jej koniec przypadal na
wrzesien/pazdziernik. Jezus zmarl majac okolo trzydziesci trzy i pol roku, gdyz
rozpoczal sluzbe publiczna w wieku trzydziestu lat, a trwala ona trzy i pol
roku; rozpoczela sie jesienia, zgodnie z zapowiedzia proroka Daniela, a dobiegla
konca wiosna w trzy i pol roku pozniej. Skoro Jezus zmarl na wiosne majac
trzydziesci trzy i pol roku, to znaczy, ze narodzil sie jesienia. Typologia
Swieta Szalasow, ktore przypadalo na wrzesien/pazdziernik wiazala sie z
przyjsciem Mesjasza, dlatego jest prawdopodobne, ze Jezus wypelnil ja
doslownie.
Jezus nie urodzil sie 25 grudnia, ale czy tradycja
wspominania narodzin Mesjasza jest zla sama w sobie? Wydaje sie, ze nie. Lepiej,
ze mowi sie o narodzinach Zbawiciela w grudniu, niz gdyby nie mowilo sie o nich
wcale, albo gdyby mowilo sie wtedy o narodzinach boga slonca, jak
kiedys.
Biblista i historyk, dr Alfred J. Palla, jest
autorem ksiazek „Skarby Swiatyni” i „Sekrety Biblii”.
PRZYPISY:
1. Klemens z Aleksandrii wspomnial okolo 200 roku, ze niektorzy sadza, ze Jezus zostal poczety 25 miesiaca Pachon, czyli 20 marca, a inni, ze 25 miesiaca Farmuti, czyli 21 kwietnia (Klemens Aleksandryjski, Stromata, w: The Ante-Nicene Fathers, t. 2, Eerdmans: Grand Rapids, 1986, s. 333), ale nie pisal tego w kontekscie swiecenia tego czy innego dnia na pamiatke narodzin Jezusa. Proponowanych dat narodzin Jezusa bylo wiele. Na przyklad kalendarz swiat z 243 roku, zwany De Pascha Computus, datowal narodziny Jezusa na 28 marca. Sugerowano tez 2 kwietnia, 18 listopada, a na Wschodzie przyjela sie data 6 stycznia.
2. Franz Cumont, The Mysteries of Mithra, tlum. Thomas J. McCormack, 1956, s. 191.
3. Aleksander Krawczuk, Konstantyn Wielki, Warszawa: 1970, s. 190.
4. Mario Righetti, Manual of Liturgical History, 1955, t. 2, s. 67.
1. Klemens z Aleksandrii wspomnial okolo 200 roku, ze niektorzy sadza, ze Jezus zostal poczety 25 miesiaca Pachon, czyli 20 marca, a inni, ze 25 miesiaca Farmuti, czyli 21 kwietnia (Klemens Aleksandryjski, Stromata, w: The Ante-Nicene Fathers, t. 2, Eerdmans: Grand Rapids, 1986, s. 333), ale nie pisal tego w kontekscie swiecenia tego czy innego dnia na pamiatke narodzin Jezusa. Proponowanych dat narodzin Jezusa bylo wiele. Na przyklad kalendarz swiat z 243 roku, zwany De Pascha Computus, datowal narodziny Jezusa na 28 marca. Sugerowano tez 2 kwietnia, 18 listopada, a na Wschodzie przyjela sie data 6 stycznia.
2. Franz Cumont, The Mysteries of Mithra, tlum. Thomas J. McCormack, 1956, s. 191.
3. Aleksander Krawczuk, Konstantyn Wielki, Warszawa: 1970, s. 190.
4. Mario Righetti, Manual of Liturgical History, 1955, t. 2, s. 67.
Ps :
Drodzy prosimy o rozeslanie ponizszej informacji Waszym znajomym, za co z gory wielkie dzieki !
Tu jest bardziej szczegolowy opis wielu naszych ciekawych tytulow i nowosci , strona www.betezda.pl
Bedziemy wdzieczni za przeslanie tej informacji
wszystkim znajomym znajlepszymi
zyczeniami,
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz